Ξινά τα γέλια

Ο σοφός λαός μας λέει πως το γέλιο μακραίνει τη ζωή. Ωραία! Εσύ γελάς στην καθημερινότητά σου; Γελάς τόσο ώστε να μακραίνεις τη ζωή σου; Γενικά, πότε γελάς και πότε σταματάς; Για το χαμόγελο, τι πιστεύεις; Κάνει το ίδιο καλό με το γέλιο ή όχι; Ναι, ξέρω, όταν το αστείο είναι καλό, δεν έχεις χρόνο να τα σκεφτείς όλα αυτά. Απλά, γελάς. Δεν το κάνεις επειδή θυμάσαι ότι το γέλιο μακραίνει τη ζωή. Απλώς, το γέλιο ξεπετάγεται από μέσα σου ασυγκράτητο, ως ένδειξη ότι χάρηκες με αυτό που άκουσες. Εντάξει. Αλλά τελικά, τι πιστεύεις για το γέλιο; Σίγουρα, θα πιστεύεις ότι σου κάνει καλό. Αλλά γιατί; Και γιατί δεν επιδιώκεις να γελάς συνεχώς; Μήπως γιατί στο πίσω μέρος του μυαλού σου υπάρχει ο φόβος ότι μπορεί να σου βγουν ξινά τα γέλια;

Το ότι το γέλιο κάνει καλό, δεν είναι και τόσο δύσκολο να το διαπιστώσεις. Αρκεί να παρατηρήσεις πώς αισθάνεσαι μετά από ένα δυνατό γέλιο και πώς νιώθεις όταν έχει μέρες να γελάσει το χειλάκι σου. Αφού όμως το γέλιο κάνει καλό, γιατί ο σοφός λαός αρχίζει τις προειδοποιήσεις όταν γελάς λίγο παραπάνω; Τότε, σου λέει ότι μπορεί να κατουρηθείς από τα γέλια. Σου λέει ότι μπορεί να σκάσεις στα γέλια. Σου λέει ότι μπορεί να πεθάνεις από τα γέλια. Γιατί; Τα εννοεί όλα αυτά ή όχι; Αναρωτιέμαι, επειδή αν γίνεται να τα πάθεις όλα αυτά όταν γελάς, τότε πώς θα προλάβεις να μακρύνεις τη ζωή σου; Επίσης, αναρωτιέμαι πότε και πώς βγαίνουν ξινά τα γέλια. Κι εσύ, ε; Μα, τι είναι τα ξινά γέλια τέλος πάντων;  

Αν θέσεις τα ίδια ερωτήματα στο σοφό Κινέζο, θα διαπιστώσεις πως θα πάρεις πολύ ξεκάθαρες απαντήσεις για όλα. Πρώτα από όλα, η χαρά, θα σου πει ο σοφός Κινέζος, εδρεύει στην καρδιά, και εκφράζεται με το γέλιο. Πρόσεξε όμως, δε νοείται γέλιο, χωρίς χα-χα, χωρίς ήχο. Μόνο μέσα από τον ήχο του γέλιου βιώνεις και απελευθερώνεις τη χαρά. Γιατί; Μα, επειδή ο ήχος έχει δόνηση, έχει παλμό, έχει ενέργεια. Χωρίς τον ήχο του γέλιου λοιπόν, δηλαδή χωρίς χα-χα, δε δονείται τίποτα μέσα σου, δεν πάλλεται τίποτα και ως εκ τούτου, δεν παράγεις και δεν τροφοδοτείσαι με ενέργεια. Άρα; Άρα, το χαμόγελο δεν αρκεί. Ξεκάθαρο;

Και άνθρωπος που δε γελάει, θα σου πει ο σοφός Κινέζος, είναι άνθρωπος που δεν αποθηκεύει χαρά στην καρδιά του. Σύγκρινε, για παράδειγμα, τα ζωηρά παιδιά, με τα ήσυχα παιδιά – αυτά που παίζουν έξω, τρέχουν και γελούν, με άλλα που δεν έχουν παρέες και δε γελούν αρκετά. Ποια έχουν πιο πολλή ενέργεια; Ο άνθρωπος που δε γελάει αρκετά, σου λέει, δε χαίρεται αρκετά και ως εκ τούτου, δεν τρέφει επαρκώς την καρδιά του και δεν έχει αρκετή ενέργεια για δράση. Δηλαδή, όταν δεν έχεις αρκετή χαρά στην καρδιά σου, δεν έχεις το σθένος που χρειάζεσαι. Δηλαδή, η καρδιά σου α- σθενεί. Δηλαδή,  αρρωσταίνεις. Ξεκάθαρο;

Όμως, μη σκεφτείς πως αν γελάς συνεχώς, απωθώντας όλα τα άλλα συναισθήματα και κρατώντας μόνο τη χαρά, θα έχεις καλύτερη υγεία. Τότε, θα φτάσεις στην υπερβολή του συναισθήματος της χαράς και τότε, πάλι η καρδιά σου θα α- σθενήσει κι εσύ θα αρρωστήσεις. Αυτό πιστεύουν οι σοφοί Κινέζοι. Στην Κινέζικη Ιατρική, τόσο η έλλειψη, όσο και η υπερβολή οποιουδήποτε συναισθήματος θεωρούνται παθογόνες καταστάσεις, που εξασθενούν τα ζωτικά σου όργανα και βλάπτουν το σύνολό τους, δηλαδή εσένα. Η ασθένεια, λοιπόν, χαρακτηρίζεται είτε από έλλειψη, είτε από υπερβολή, ενώ η υγεία βρίσκεται μόνο στο μέτρο. Ξεκάθαρο κι αυτό;

Τα ζωτικά όργανα του σώματος, όσο και οι γεύσεις και τα συναισθήματα, έχουν μία συγκεκριμένη θέση σε ένα νοητό κύκλο, στον Κύκλο των 5 Στοιχείων, λένε οι σοφοί Κινέζοι. Σε αυτόν τον κύκλο βρίσκεται το συκώτι, η καρδιά, ο σπλήνας, ο πνεύμονας και οι νεφροί, με αυτή τη σειρά, επειδή έχουν παρατηρήσει ότι κάθε όργανο τρέφει αυτό που καταλαμβάνει τη διπλανή, εκ δεξιών, θέση, στον Κύκλο των 5 Στοιχείων. Κάθε όργανο είναι, ας πούμε, η μάνα, η τροφός για το επόμενο, στον Κύκλο των 5 Στοιχείων. Επίσης, έχουν παρατηρήσει ότι κάθε όργανο συγκρατεί αυτό που βρίσκεται στη δεύτερη, εκ δεξιών, θέση από το ίδιο. Δηλαδή, κάθε όργανο είναι και παππούς του μεθεπόμενου στον Κύκλο των 5 στοιχείων. Βλέπεις, οι παππούδες, στην Κίνα, είναι αυτοί που συμβουλεύουν  τα εγγόνια τους και τα συγκρατούν από τις υπερβολές.

Για τα συναισθήματα, οι σοφοί Κινέζοι παρατήρησαν πως ο κύκλος ξεκινάει με το θυμό και ακολουθούν στη σειρά η χαρά, το άγχος ή η ανησυχία, η θλίψη και τέλος ο φόβος ή και ο τρόμος.  Για τις γεύσεις, παρατήρησαν πως ο κύκλος ξεκινάει με το ξινό και συνεχίζει με το πικρό, το γλυκό, το καυτερό και το αλμυρό. Έχοντας κατά νου αυτόν τον κύκλο, με όλα τα στοιχεία πάνω σε αυτόν, εύκολα κατανοείς γιατί η υγεία της καρδιάς εξαρτάται από τη σωστή λειτουργία του συκωτιού, ποιο συναίσθημα τρέφει ποιο, ποιο συναίσθημα βάλλεται εναντίον ποιου ζωτικού οργάνου, αλλά και ποιο συναίσθημα μπορεί να ανακόψει την υπερλειτουργία ποιου οργάνου.

Δες τώρα πώς αυτός ο κύκλος λύνει όλες μας τις απορίες. Η καρδιά τρέφεται, αλλά και βάλλεται από το συναίσθημα της χαράς. Εντάξει; Αυτό σημαίνει ότι συχνές αλλά μικρές δόσεις γέλιου, πράγματι κάνουν καλό στην καρδιά σου. Όμως, επαναλαμβανόμενες κρίσεις ασταμάτητου γέλιου μπορεί να τη βλάψουν ανεπανόρθωτα. Όπως καταλαβαίνεις, το αν το γέλιο κάνει καλό ή κακό, έχει να κάνει με την ποσότητα και με τη συχνότητα. Αν δηλαδή, γενικά, γελάς σπάνια, αλλά ξαφνικά αρχίσεις να γελάς σα να μην υπάρχει αύριο, θα προκαλέσεις σημαντική ζημιά στην καρδιά σου. Καλό, θα κάνεις μόνο αν γελάς συχνά και με μέτρο. Ξεκάθαρο;  

Σύμφωνα πάντα με τον Κύκλο των 5 Στοιχείων, η καρδιά τρέφεται από το συκώτι, το οποίο χαρακτηρίζεται από την ξινή γεύση και συνδέεται άμεσα με το συναίσθημα του θυμού. Αν λοιπόν συμβεί το συναίσθημα της χαράς να φτάσει σε υπερβολή, η σχέση μεταξύ καρδιάς και συκωτιού θα διαταραχτεί, επειδή θα αντιστραφεί. Αντί δηλαδή το συκώτι να επιβληθεί στην καρδιά, θα συμβεί το ανάποδο, η καρδιά θα επιβληθεί στο συκώτι. Και τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Σημαίνει πως από τα πολλά γέλια, μπορεί ξαφνικά να ξεσπάσει θυμός.

Αυτή τη συνθήκη την παρατηρείς στα παιδιά που παίζουν, χαίρονται, γελάνε και εντελώς ξαφνικά, αρχίζουν να τσακώνονται, επειδή κάτι τα θύμωσε. Σκέψου τώρα. Πού είπαμε πως εδρεύει ο θυμός; Στο συκώτι. Και ποια γεύση είπαμε πως χαρακτηρίζει το συκώτι; Η ξινή γεύση. Να, λοιπόν, τι είναι τα ξινά γέλια που λέει ο σοφός λαός μας. Να σε ποια περίπτωση γίνεται τα γέλια να σου βγουν ξινά. Ξεκάθαρο;

Ας εξετάσουμε όμως και το αν γίνεται να κατουρηθείς από τα γέλια, με βάση τον Κύκλο των 5 Στοιχείων. Ποιος είναι ο παππούς της καρδιάς, δηλαδή το όργανο που μπορεί να συγκρατεί την καρδιά σου; Ο νεφρός σου, βεβαίως. Οι νεφροί όμως ελέγχουν και την ουροδόχο κύστη.  Αν λοιπόν το γέλιο φτάσει στην υπερβολή του, η σχέση νεφροί-καρδιά μπορεί και πάλι να διαταραχτεί και να αντιστραφεί. Να γίνει καρδιά-νεφροί. Δηλαδή, ενώ θα έπρεπε οι νεφροί να επιβληθούν στην καρδιά σου και να συγκρατήσουν το γέλιο σου, ξαφνικά η σχέση αντιστρέφεται και τελικά η καρδιά επιβάλεται στους νεφρούς. 

Επειδή συμβαίνει αυτό, εξακολουθείς να γελάς ξέφρενα. Τότε όμως, οι νεφροί σου χάνουν εντελώς τον έλεγχο. Οι νεφροί, που εκτός των άλλων, ελέγχουν και την ουροδόχο κύστη σου, δε μπορούν πια, με τίποτα, να ελέγξουν την κατάσταση. Έχοντας χάσει τον έλεγχο, επειδή τους έχει επιβληθεί η καρδιά, δεν ελέγχουν ούτε την ουροδόχο κύστη σου. Τότε και μόνο τότε, γίνεται να κατουρηθείς από τα πολλά γέλια.  Ξεκάθαρο;

Τέλος, σχετικά με το αν γίνεται να σκάσεις στα γέλια, ναι, γίνεται κι αυτό. Όταν η καρδιά υπερλειτουργεί, ακριβώς όπως ένα οποιοδήποτε μηχάνημα, μπορεί ξαφνικά, να σταματήσει να χτυπάει. Στο συνεχές και αδιάκοπο γέλιο, η καρδιά υπερλειτουργεί, φυσικά. Άρα, ναι, γίνεται να σκάσει ενώ γελάς. Αν όμως σκάσει η καρδιά, ‘σκας‘ κι εσύ. Έτσι δεν είναι; Ή για να το διατυπώσουμε λίγο διαφορετικά, πράγματι γίνεται να πεθάνεις από τα γέλια. Αυτό λέει ο Κινέζος σοφός, με τον οποίο ολοφάνερα, συμφωνεί και ο σοφός λαός μας.

Ωραία! Τα είπαμε και τα ξεκαθαρίσαμε. Αυτό που δεν έχουμε ξεκαθαρίσει ακόμα είναι το αν γίνεται και το πώς γίνεται να μετριάσεις το γέλιο σε μια κρίσιμη στιγμή. Σύμφωνα με τον Κύκλο των 5 Στοιχείων, το συναίσθημα που συγκρατεί τη χαρά, είναι ο φόβος. Σωστά; Χμ, σκέφτεσαι αυτό που σκέφτομαι; Μήπως γι’ αυτό ο σοφός λαός μας σε προειδοποιεί και σε απειλεί; Μήπως το κάνει για να σε φοβίσει; Μήπως, μέσω του φόβου, προσπαθεί να σε συγκρατήσει; Μήπως γι’ αυτό σου λέει πως θα κατουρηθείς από τα γέλια; Γι’ αυτό σου λέει πως θα σου βγουν ξινά τα γέλια; Γι’ αυτό κι ότι θα σκάσεις στα γέλια ή ότι θα πεθάνεις από τα γέλια; Να δεις που το κάνει γι’ αυτό το λόγο - για να σου δημιουργήσει φόβο. Επειδή και ο δικός μας σοφός λαός γνωρίζει, πως μόνο ο φόβος μπορεί να ανακόψει τη χαρά.

Ωραία! Αλλά η ευχή του σοφού λαού; Προς τι η ευχή του; Σε καλό να σου βγουν τα γέλια, παιδάκι μου, σου λέει. Πότε στο λέει αυτό, θυμάσαι; Όταν δε συμμορφώνεσαι και εξακολουθείς να γελάς σα να μην υπάρχει αύριο, τότε στο λέει. Χμ, μη μπερδεύεσαι. Δεν είναι αληθινή ευχή. Προειδοποίηση και απειλή είναι κι αυτό. Εύχεται να σου βγουν σε καλό τα γέλια, επειδή γνωρίζει ότι θα σου βγουν σε κακό. Θα σου βγουν σε κακό, επειδή μπορεί να κατουρηθείς από τα γέλια, επειδή μπορεί να σου βγουν ξινά τα γέλια ή επειδή μπορεί να σκάσεις στα γέλια, να πεθάνεις από τα γέλια, βρε παιδί μου. Ξεκάθαρο;

ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΚΑΛΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Να γελάς, γιατί το γέλιο μακραίνει τη ζωή, αλλά να γελάς με μέτρο. Να γελάς, αλλά προσέχεις να μην κατουρηθείς από τα γέλια, να μη σκάσεις στα γέλια, να μην πεθάνεις από τα γέλια, να μη σου βγουν σε κακό τα γέλια και να μη σου βγουν... ξινά τα γέλια.